maandag 24 juli 2006

De man van één vrouw

In 1 Timoteüs 3:2,12 en in Titus 1:6 wordt gesproken over eisen voor opzieners, diakenen en oudsten (wellicht is opziener gewoon een ander woord voor oudste, maar dat is een andere discussie.)
Een opziener moet onberispelijk zijn. Hij kan slechts de man van één vrouw zijn en hij moet sober, bezonnen, gematigd, gastvrij en een goede leraar zijn. (1 Timoteüs 3:2 NBV)

Een diaken mag maar één vrouw hebben en moet goed leiding geven aan zijn kinderen en zijn huisgenoten. (1 Timoteüs 3:12 NBV)

Ik heb je op Kreta achtergelaten om, volgens mijn richtlijnen, de resterende zaken te regelen en in elke stad oudsten aan te stellen: onberispelijke mannen, die maar één vrouw hebben, en gelovige kinderen die niet kunnen worden beschuldigd van schandelijk gedrag en ongehoorzaamheid. (Titus 1:5-6 NBV)
In alle drie deze teksten komt de uitdrukking mias gunaikos aner (man van één vrouw) voor. Sommigen concluderen hieruit dat deze taken alleen door mannen uitgeoefend mogen worden. Als deze redenering wordt aangehouden, dan moet ook geconcludeerd worden dat deze mensen altijd getrouwde mannen moeten zijn; ja, zelfs getrouwde mannen met kinderen.
De meeste mensen gaan niet zo ver. Kinderloosheid wordt over het algemeen niet gezien als hindernis voor het uitoefenen van een taak als oudste; en hun celibataire levensstijl zou dan ook Paulus en zelfs Jezus diskwalificeren van dergelijke leidinggevende taken.

Trouwens, Febe was diaken (Romeinen 16:1.) Het woord diakonon, dat hier gebruikt wordt, staat in dezelfde mannelijke vorm die ook gebruikt wordt voor diaken in 1 Timoteüs. (Dienares is dus een merkwaardige vertaling!)

Mias gunaikos aner betekent zoiets als een één-vrouw-man. De Fransman Lucien Deiss heeft deze uitdrukking gevonden als inscriptie op grafstenen van Joden en heidenen in Klein-Azië. Hiermee werd aangegeven dat de betreffende man of vrouw trouw was aan zijn of haar wederhelft. Dezelfde uitdrukking werd zowel op graven van mannen als van vrouwen gevonden. (Zie: http://churchwomen.tripod.com/mseltzer.htm)

Het lijkt er dus sterk op dat deze uitdrukking niets zegt over het geslacht van de leidinggevende, maar over zijn of haar trouw aan de partner.

zondag 9 juli 2006

Paulus laat ons niet zitten

In de Visie van 8 t/m 14 juli 2006 (nummer 27) stond een interview met Michel de Boer.
Waar loop je in Nederland tegenaan?
"Tegen de onderdrukking van de vrouw, zowel in de maatschappij als in de kerk. Ik vind dat vrouwen binnen de kerkelijke gemeente te weinig ruimte krijgen. Zo mogen zondagsschoolwerk doen en nog een paar andere taken, maar niet preken. Daarin ben ik het niet eens met Paulus."
Vaak leeft bij mensen de indruk dat Paulus anti-vrouw was. Maar is dit werkelijk zo?

Priscilla
In Handelingen 18:26 lezen we dat Apollos onderwezen werd door Pricilla en Aquila. Dat Priscilla, de vrouw, hier als eerste genoemd wordt is veelzeggend (zeker gezien de patriarchale cultuur van die tijd!)
Natuurlijk is dit gedeelte niet door Paulus geschreven, maar Priscilla en Aquila waren naaste medewerkers van Paulus (zie ook de verzen 2 en 18.)
In Romeinen 16:3 en 2 Timoteüs 4:19 groet Paulus het echtpaar, waarbij hij Prisca als eerste noemt!

Junia
In Romeinen 16:7 wordt Junia genoemd (samen met Andronikus) als apostel. In het verleden is Junia om deze reden vertaald als Junias, de mannelijke vorm van Junia. Deze vertaling is echter niet houdbaar gebleken.

Febe
Febe stond in dienst van de de gemeente in Kenchreeën (Romeinen 16:1.) In het Grieks wordt hier het woord diakonon gebruikt. Ons woord diaken is hiervan afgeleid.
In het commentaar van de Studiebijbel vinden we bij dit vers:
Naast oudsten [...] werden er in de door Paulus gestichte gemeenten ook diakenen aangesteld. Dit konden kennelijk ook vrouwen zijn.
Galaten 3:28
Ten slotte een citaat van Paulus uit zijn brief aan de Galaten:
Er zijn geen Joden of Grieken meer, slaven of vrijen, mannen of vrouwen – u bent allen één in Christus Jezus.
Mijn conclusie is, dat Paulus ons niet in de steek laat op het gebied van de gelijkheid van mannen en vrouwen.